نوشته : داود سیاووش
روز 28 دسمبر بی بی سی هفتاد ساله میشود و من که از عنفوان جوانی شنونده این رادیو میباشم آنروز ها را هنوز به یاد دارم که استاد عبدالحق واله را به خاطر پیشبینی که در رابطه به موسی شفیق مبنی بر احتمال رسیدنش به مقام صدارت نموده بود و از رادیو بی بی سی به نشر رسید پولیس دستگیر کرد حکومت میگفت که چرا استاد واله تحلیل نموده که موسی شفیق به جای داکتر عبدالظاهر صدر اعظم خواهد شد و اما چند روز بعد واقعاً موسی شفیق به جای دکتر عبدالظاهر بر کرسی صدارت تکیه زد و استاد واله را از زندان رها کردند. جریان جنگ ویتنام و جنگ عرب و اسرائیل را حتی مردم عامی و عادی افغانستان از این رادیو تعقیب میکردند و حادثه مرگ جمال عبدالناصر و قتل جان اف کنیدی را معلمین وشاگردان به عنوان حادثات تکان دهنده در محیط مکاتب از زبان بی بی سی بازگو میکردند. یادم هست که به خاطر مرگ جمال عبدالناصر که آنرا از رادیو بی بی سی شنیده بودیم در مکتب ما به ارواح ناصر ختم قرآن صورت گرفت و معلمین ما جانسن را به دست داشتن در قتل کنیدی و ملک حسین را در مرگ ناصر متهم میکردند، حمله اسرائیل به مصر و حادثه صحرای سینا، استعفای ناصر و قبول نشدن آن توسط مردم مصر به دقت در میان روشنفکران مکاتب تعقیب میشد. یاسر عرفات، حافظ الاسد، جمال ناصر، فاروق قدومی از چهره هایی بودند که هر روز نام شان در شرق میانه با صدای لطف علی خانجی در بی بی سی بر سر زبان ها بود. بعد تر یادم هست که بی بی سی برنامه صبحگاهیی را ساعت 7 به نشر میرساند که پس از اخبار دو آهنگ از سلما و زلاند هر صبح به نشر میرسید و من به خاطر شنیدن همان آهنگ ها و اخبار به بی بی سی گوش میدادم. در آن سالها بی بی سی با دقت حوادث افغانستان را دنبال میکرد، کاندیدی موسی شفیق به صدارت، سقوط حکومت شاه، کودتای دگروال عبدالقادر، سقوط حفیظ الله امین، هجوم قشون شوروی به افغانستان، سقوط کارمل، سقوط نجیب و غیره حوادث داغ را من از رادیوی بی بی سی شنیدم که قبل از وقوع اکثراً پیشبینی میشد.
پس از 7 ثور بسیاری از مردم به خاطر شنیدن رادیوی بی بی سی زندانی و سر به نیست شدند، سقوط اخبار هفته و اختلاف دفتر سیاسی در این رابطه را بی بی سی به نشر رساند. در آستانه سقوط حکومت نجیب بی بی سی برنامه های نیمه روزی را از ساعت یک بعد از ظهر آغاز کرد که با تند شدن نبض سیاست کشور و اتفاقات و حوادث زوال حکومت نجیب بسیاری مردم آنرا می شنیدند، پس از سقوط حکومت نجیب و درگیری های مسلحانه در کشور رهبران تنظیم ها صدای شان را از بی بی سی به گوش هم میرساندند و چنان هم واقع میشد که شخصی در خیرخانه به خاطر اطلاع یافتن از کوته سنگی باید بی بی سی را می شنید. در طول سال های جنگ بی بی سی پیشگام خبر رسانی بود. بی بی سی بود که اولین بار به طالبان لقب جنبش دانشجویی داد و نام های ملا بورجان و دیگران را بر سر زبانها انداخت. اما پس از حوادث یازده سپتمبر که جهان دگرگون شد بی بی سی نیز تغییر جهت داد. بی بی سی حتی قبل از سقوط طالبان چهره هایی را القاب حاتم بخشانه تحلیلگر، پژوهشگر، شاعر، نویسنده و غیره داد که آنان به برکت مصاحبه های بی بی سی، به مقامات بلند رسیده صاحب حشمت و جاه و جلال ظاهری در دولت های موقت، انتقالی و انتخابی شدند.
بی بی سی در سالهای حکومت طالبان دفتری در پیشاور باز کرد که در آن عده یی از افغانها را جذب نمود و علاوه بر پخش اخبار برنامه هایی چون خانه نو زندگی نو و مجله چاپی را منتشر کرد. در این دوره بی بی سی به محل تجمع عده یی از نویسندگان و ژورنالیستانی که نمبر یخن سیاسی شان با هم توافق داشت تبدیل شد، بی بی سی در دوره نشرات برای افغانستان برجسته ترین چهره ژورنالیزم افغانستان یعنی ظاهر طنین را با خود داشت که برنامه افغانستان در قرن بیست آن شنوندگان زیادی داشت. اما پس از اداره مؤقت رادیوی آزادی به صفت رقیب بی بی سی در کابل عرض اندام نمود. رادیو آزادی با پخش اخبار سر ساعت موقف نیم قرن درجه اول بودن را در پخش خبر از بی بی سی گرفت. در این سالها بی بی سی بیشتر به قصه قلعه بالا و قلعه پایین ناظر مصروف بود اما جایگاه خود را در مؤثق بودن اخبار کماکان داشت. وقتی خبری را از زبان بی بی سی نقل میکردید مردم بدون تشویش از صحت آن باور میکردند. اما بی بی سی با پخش برنامه های موسیقی، صدای آبادی و غیره هیچگاه نتوانست مقام اول سالهای قبلی خود را بدست بیاورد ، به تدریج رادیوی آزادی نیز جایگاه اول خود را در پخش خبر به رسانه های پر قدرتی چون تلویزیون طلوع در داخل خالی کرد که اکنون اخبار دست اول را با دقت به نشر میرساند و خبر تازه دارد.
روز 28 دسمبر بی بی سی هفتاد ساله میشود و من که از عنفوان جوانی شنونده این رادیو میباشم آنروز ها را هنوز به یاد دارم که استاد عبدالحق واله را به خاطر پیشبینی که در رابطه به موسی شفیق مبنی بر احتمال رسیدنش به مقام صدارت نموده بود و از رادیو بی بی سی به نشر رسید پولیس دستگیر کرد حکومت میگفت که چرا استاد واله تحلیل نموده که موسی شفیق به جای داکتر عبدالظاهر صدر اعظم خواهد شد و اما چند روز بعد واقعاً موسی شفیق به جای دکتر عبدالظاهر بر کرسی صدارت تکیه زد و استاد واله را از زندان رها کردند. جریان جنگ ویتنام و جنگ عرب و اسرائیل را حتی مردم عامی و عادی افغانستان از این رادیو تعقیب میکردند و حادثه مرگ جمال عبدالناصر و قتل جان اف کنیدی را معلمین وشاگردان به عنوان حادثات تکان دهنده در محیط مکاتب از زبان بی بی سی بازگو میکردند. یادم هست که به خاطر مرگ جمال عبدالناصر که آنرا از رادیو بی بی سی شنیده بودیم در مکتب ما به ارواح ناصر ختم قرآن صورت گرفت و معلمین ما جانسن را به دست داشتن در قتل کنیدی و ملک حسین را در مرگ ناصر متهم میکردند، حمله اسرائیل به مصر و حادثه صحرای سینا، استعفای ناصر و قبول نشدن آن توسط مردم مصر به دقت در میان روشنفکران مکاتب تعقیب میشد. یاسر عرفات، حافظ الاسد، جمال ناصر، فاروق قدومی از چهره هایی بودند که هر روز نام شان در شرق میانه با صدای لطف علی خانجی در بی بی سی بر سر زبان ها بود. بعد تر یادم هست که بی بی سی برنامه صبحگاهیی را ساعت 7 به نشر میرساند که پس از اخبار دو آهنگ از سلما و زلاند هر صبح به نشر میرسید و من به خاطر شنیدن همان آهنگ ها و اخبار به بی بی سی گوش میدادم. در آن سالها بی بی سی با دقت حوادث افغانستان را دنبال میکرد، کاندیدی موسی شفیق به صدارت، سقوط حکومت شاه، کودتای دگروال عبدالقادر، سقوط حفیظ الله امین، هجوم قشون شوروی به افغانستان، سقوط کارمل، سقوط نجیب و غیره حوادث داغ را من از رادیوی بی بی سی شنیدم که قبل از وقوع اکثراً پیشبینی میشد.
پس از 7 ثور بسیاری از مردم به خاطر شنیدن رادیوی بی بی سی زندانی و سر به نیست شدند، سقوط اخبار هفته و اختلاف دفتر سیاسی در این رابطه را بی بی سی به نشر رساند. در آستانه سقوط حکومت نجیب بی بی سی برنامه های نیمه روزی را از ساعت یک بعد از ظهر آغاز کرد که با تند شدن نبض سیاست کشور و اتفاقات و حوادث زوال حکومت نجیب بسیاری مردم آنرا می شنیدند، پس از سقوط حکومت نجیب و درگیری های مسلحانه در کشور رهبران تنظیم ها صدای شان را از بی بی سی به گوش هم میرساندند و چنان هم واقع میشد که شخصی در خیرخانه به خاطر اطلاع یافتن از کوته سنگی باید بی بی سی را می شنید. در طول سال های جنگ بی بی سی پیشگام خبر رسانی بود. بی بی سی بود که اولین بار به طالبان لقب جنبش دانشجویی داد و نام های ملا بورجان و دیگران را بر سر زبانها انداخت. اما پس از حوادث یازده سپتمبر که جهان دگرگون شد بی بی سی نیز تغییر جهت داد. بی بی سی حتی قبل از سقوط طالبان چهره هایی را القاب حاتم بخشانه تحلیلگر، پژوهشگر، شاعر، نویسنده و غیره داد که آنان به برکت مصاحبه های بی بی سی، به مقامات بلند رسیده صاحب حشمت و جاه و جلال ظاهری در دولت های موقت، انتقالی و انتخابی شدند.
بی بی سی در سالهای حکومت طالبان دفتری در پیشاور باز کرد که در آن عده یی از افغانها را جذب نمود و علاوه بر پخش اخبار برنامه هایی چون خانه نو زندگی نو و مجله چاپی را منتشر کرد. در این دوره بی بی سی به محل تجمع عده یی از نویسندگان و ژورنالیستانی که نمبر یخن سیاسی شان با هم توافق داشت تبدیل شد، بی بی سی در دوره نشرات برای افغانستان برجسته ترین چهره ژورنالیزم افغانستان یعنی ظاهر طنین را با خود داشت که برنامه افغانستان در قرن بیست آن شنوندگان زیادی داشت. اما پس از اداره مؤقت رادیوی آزادی به صفت رقیب بی بی سی در کابل عرض اندام نمود. رادیو آزادی با پخش اخبار سر ساعت موقف نیم قرن درجه اول بودن را در پخش خبر از بی بی سی گرفت. در این سالها بی بی سی بیشتر به قصه قلعه بالا و قلعه پایین ناظر مصروف بود اما جایگاه خود را در مؤثق بودن اخبار کماکان داشت. وقتی خبری را از زبان بی بی سی نقل میکردید مردم بدون تشویش از صحت آن باور میکردند. اما بی بی سی با پخش برنامه های موسیقی، صدای آبادی و غیره هیچگاه نتوانست مقام اول سالهای قبلی خود را بدست بیاورد ، به تدریج رادیوی آزادی نیز جایگاه اول خود را در پخش خبر به رسانه های پر قدرتی چون تلویزیون طلوع در داخل خالی کرد که اکنون اخبار دست اول را با دقت به نشر میرساند و خبر تازه دارد.
نظرات
ارسال یک نظر