چند عادت نوروزی مردم دهات و روستا های افغانستان


نوشته: داود سیاووش
مردم در روستا ها ، قرأ و قصبات افغانستان از زمانه های دور، نوروز را گرامی میدارند. در این روز دهقان ها قلبه کشی می کنند و گاو های شان را (سره) می کنند.زنان بالای دروازه خانه های شان با رنگی که از سبزه ترکیب شده «نیکی در آی و بدی بر آی» گفته تصویری می کشند. پهلوانان با اسپان کوه پیکر به صحرا ها رفته، مسابقه بز کشی به راه می اندازند. مادر ها در شب سال نو برای پسران شان به شکل داس و برای دختران خانواده به شکل مهتاب و غیره اشکالی از خمیر ساخته، در تندور می پزند. اکثر خانواده ها هفت میوه مشهور را قبل از رسیدن نوروز تر می کنند. در روز اول نوروز مرغ جنگی، بودنه جنگی و غیره مسابقات جنگ حیوانات را به راه می اندازند وتخم جنگی میکنند. فامیل ها به خانه نامزد دختر، چیز هایی طور تحفه می بردند. مادر کلان ها به نواسه ها و نواده ها قصه می گویند که در آستانه نوروز عجوزک سر و تن می شوید، به درخت ها گاز می خورد، خوشی ها می کند، تا نوروز با او ازدواج کند، اما نوروز در روز (نوروز) از ازدواج با عجوزک امتناع می ورزد و آن وصلت صورت نمی گیرد. در زیارت های افغانستان، توغ ها، جنده ها و بیرق های مزارات در این روز بلند می شود که مشهورترین و بزرگترین گردهمایی نوروزی در شهر مزار شریف و در مزار حضرت علی صورت می گیرد. در این روز از شهر های مختلف افغانستان فامیل ها مریضان شل، نابینا و صعب العلاج را به زیارت شاه مردان می برند و این بیت را بر لب دارند:
روز نوروز است یاران، جنده بالا می شود
از کرامات سخی جان، کور بینا می شود
بعضی خانواده ها در این روز عنعنه یی به نام سبزه لگد کردن دارند که بر اساس آن حتماً باید از خانه بر آمده و سوی صحرا ها و تفریحگاه ها بروند و چنان فکر میکنند که اگر در نوروز از خانه نبرایند، تا آخر سال در خانه خواهند ماند. خانواده ها در این روز همه اتاق هایشان را در شام روشن می گذارند و نزد بعضی فامیل ها این باور وجود دارد که ارواح در شب سال نو به خانه شان می آید و به این مناسبت به ارواح گذشتگان دعا می کنند و تلاش می نمایند فضای رابطه اعضای خانواده در شب اول سال خوش باشد تا ارواح خوش بروند.

نظرات