شماره 252 چهارشنبه 20 عقرب1394 / 11 نوامبر 2015
نوشته : محمدداود سیاووش
در حالیکه کانالهای روابط خارجی کشورهای پاکستان، هندوستان، تاجکستان، ترکمنستان، روسیه، چین و ایران در این روز ها جداً مترصد تحولات و جریانات داخل افغانستان میباشد در ارکان قدرت و مراکز رهبری کشور به نحوی انفعال و رخوت سیاسی به مشاهده میرسد.
اعوجاج سیاست خارجی با هند و پاکستان:
مقارن مطالبه چهار چرخبال از هندوستان و برقراری تماس با دهلی در کابل به بهانه سالروز اقبال لاهوری دولتمردان افغانستان به سفارت پاکستان رفته در محفلی اشتراک میکنند که سفیر پاکستان هند را با استفاده از یک شعر اقبال لاهوری عجوزه هزار داماد میخواند و دولتمردان افغانستان با رضایت به آن سر می جنبانند.
با بسته شدن کاریدور مذاکره با طالبان از طریق پاکستان چین در حالی خواهان احیای مذاکرات طالبان با دولت افغانستان با نقش حمایتی پاکستان میشود که نواز شریف امر آغاز کار کاریدور کاشغر-گوادر را صادر کرده که با آغاز آن عملاً افغانستان شاهرگ حیاتی و اتوریته سیاسی خود را در منطقه از دست خواهد داد.
در همین حال رسانه ها گزارش میدهند که در گزارش تازه کانگرس امریکا آمده که: پاکستان از روابط نزدیک میان کابل و دهلی در هراس است و در این گزارش گفته شده که دولت پاکستان با فرستادن گروههای تروریستی در افغانستان مصروف جنگ نیابتی با هند میباشد. رسانه ها گزارش میدهند که در این گزارش آمده که دولت پاکستان پناهگاه های تروریستان را در خاک خود جا داده و از آن علیه منافع هند در افغانستان استفاده میکند.
انشعاب طالبان و جنگ طالب با داعش:
در حالیکه هنوز این سوال حل نشده که چگونه تحریکی که بخاطر اختلاف رهبری با خود در جنگ است و از عقب مورد حمله داعش قرار دارد در دوازده ولایت افغانستان میتواند جبهات جنگ با دولت را رهبری و اکمال نماید گزارشات وحشتناکی از اکمالات چرخبال های نظامی در خط جنگ طالبان در بغلان به گوش میرسد.
دلاور ایماق نماینده مردم بغلان در مجلس نمایندگان میگوید که عملاً دیده شده که چرخبال هایی که خط های طالبان را در شمال اکمال میکنند از کجا می آیند. موصوف گفت: چرخبال ها کارتن های مهمات و اعاشه را برای طالبان انداخته و فردایش مردم به چشم خود دیدند که طالبان آنرا با خودشان انتقال دادند.
انشعاب ملا رسول و ملا منصور افسانه اختلاف هفتگانه و هشتگانه را در اذهان تداعی میکند که به نوشته دگروال یوسف آی اس آی چگونه از جگر و دگر کردن آنان منفعت خود را کمایی کرد و با این حال جنگ طالب با طالب و طالب با داعش به مفهوم نقطه پایان این پروژه بوده طالبان در شکل دیروزی راهی جز پناه بردن به دولت افغانستان ندارند و با این حال یا باید با اهداف جدید پاکستان همنوا شوند و یا از صحنه برون گردند.
از نظر کارشناسان حتا مفکوره جابجایی طالبان در کندز، دندغوری و صفحات شمال توسط ستون پنجم نیز بخاطر نجات طالبان از سقوط طراحی شده بود که ناکام گردید.
چین:
دولت چین در تفاهمنامه یی تعهد کرده که علاوه بر آموزش نیروهای امنیتی افغانستان، وسایل و تجهیزات پیشرفته نظامی را نیز به اختیار دولت قرار دهد. در حالیکه چین روابط نزدیک با پاکستان دارد و از حمایت پاکستان از تلاشهای آنکشور در میانجیگری میان دولت افغانستان و طالبان اطمینان میدهد کارشناسان به این باور اند که با رد پیشنهاد میانجیگری پاکستان میان دولت افغانستان و طالبان از طرف دولت افغانستان این بار پاکستان میخواهد از گریبان چین سر برون نموده به اهداف خود در افغانستان برسد.
رقابت روسیه و امریکا در شمال افغانستان:
رهبران کرملین حتا در زمان حمله شوروی بر افغانستان نیز به مردم شان چنان فهمانده بودند که گویا در سرحدات جنوبی شوروی در افغانستان امریکا جابجا شده و آن جنگ بخاطر دفاع از سرحدات جنوبی آنکشور میباشد.
داودخان با اظهار نگرانی برژنیف مبنی بر دادن امتیاز پروژه های اقتصادی شمال افغانستان به غرب چنان در تنش لفظی تند با برژنیف قرار گرفت که حکومت خود را از دست داد. و اینک پوتین که در خط رهبران دوران جنگ سرد شوروی قرار گرفته با مانور های اتمی و حملات بر پایگاه های داعش در سوریه به نحوی قدرت خود را در شمال افغانستان به رخ هراس افگنانی که در ولایات شمالی جابجا شده اند میکشد.
سفیر روسیه در تازه ترین اظهاراتش از آمادگی مسکو برای مقابله با تروریزم در افغانستان خبر داده و گفته در صورتیکه حکومت وحدت ملی خواستار کمک نظامی روسیه در این کشور است زمینه این کمک ها باید مشخص شود. اما اشتون کارتر وزیر دفاع امریکا از سیاست خارجی روسیه که او آنرا خصمانه میخواند به شدت انتقاد میکند. کارتر میگوید: قدرت نمایی نظامی هسته ای روسیه بیش از هر چیز دیگر نگران کننده است، چرا که تعهد آنکشور به ثبات ستراتیژیک در جهان را زیر سوال میبرد.
به نظر میرسد ایالات متحده از رزمایش ها و مانور های نظامی چین و روسیه نگران است و با این حال از نزدیکی پاکستان با چین نیز شاید چندان رضایت نداشته باشد.
خطر عراقی شدن جنگ افغانستان:
با سر بریدن هفت تن از اسیران در زابل و گروگان گیری در خاک افغان و کشته شدن دو تن در ولسوالی زاری در کشندهِ به نظر میرسد جنگ افغانستان اشکال شدید و جدید قومی به خود گرفته مانند عراق بعد از صدام حسین در اشکال جنگ های قومی فرقه ای سیر خواهد نمود که ضعف مدیریت زمامداران در ارزیابی و پیشگیری و علاج واقعه قبل از وقوع حوادث شاید به فاجعه بیانجامد.
آمادگی امریکا و ناتو:
نماینده ملکی ناتو در افغانستان گفت وضعیت امنیتی اخیر به خصوص در تحولات و حوادث شمال حکومت و متحدین بین المللی افغانستان را وا میدارد تا برای حل مشکلات طور مشترک کار نمایند. اسماعیل اراماز گفت: سازمان ناتو در ماه آینده در بروکسل روی چگونگی و دوام مأموریت این سازمان در افغانستان بحث و گفتگو میکند.
اما اظهارات ایقاض کننده سخنگوی وزارت دفاع امریکا که گویا امریکا از این پس عملیات های ضد هراس افگنی را بر ضد طالبان انجام نمیدهد و در واقع طالبان را شریک خیلی مهم برای روند صلح حکومت افغانستان میداند و به گونه فعال آنان را آماج قرار نمیدهد هرچند توسط سفارت امریکا در کابل خطای لفظی خوانده شد، اما برای یکروز فضای سیاسی کشور را در شاک برده بود و هرگاه این اظهارات تصحیح نمیشد شاید انشعاب ها و انقطاب های اجباری در کشور صورت میگرفت، زیرا با این موضعگیری احتمالاً همه مخالفان طالبان مجبوراً به رقبای سیاست امریکا در منطقه بخاطر نگرانی از سرنوشت شان در فردا و مبادا می پیوستند.
فضای گیچ کننده داخلی:
با بر شمردن و ردیف کردن مواضع متضاد اطراف افغانستان و وقوع حوادثی چون سنگسار رخشانه در غور، زجرکش نمودن فرخنده در چندصد متری ارگ، خط بطلان کشیدن بر حکم محکمه در قضیه کابل بانک، عقد پروتوکل با زندانی ده ساله در احداث یک شهرک، گشایش دفتر حامد کرزی، اظهارات تند سپنتا به آدرس کسانیکه که از غرب برگشته اند در حالیکه خودش نیز از غرب برگشته و تا دیروز در صدر مجلس در کنارشان می نشست، انفعال زمامداران در مبارزه با طالبان و حتا تمایل به تعویض نام طالبان به داعش در رسانه ها و اختلاف نظر های عمیق، جدی و صریحی که از آوازه ها سر چوک پیرامون مسایل سرنوشت ساز کشور میان رهبران به گوش میرسد وضعیت تاریک و دورنمای مبهمی را در انظار عامه مجسم میکند که متأسفانه دولتمردان افغانستان اصلاً متوجه این حوادث نبوده به مسایل روزمره و پیش پا افتاده سرگرم میباشند و به عوض پاک نمودن اشک یتیمان کندز به استقبال حاجیان در میدان هوایی و به جای دلنوازی از خانواده های اسیران جاغوری به فاتحه خوانی افضل خان به پیشاور میروند که در حکم ریختن بنزین بالای آتش جنگ میباشد و باز گلایه مینمایند که کسانی شاید حکومت را سقوط بدهند
نوشته : محمدداود سیاووش
در حالیکه کانالهای روابط خارجی کشورهای پاکستان، هندوستان، تاجکستان، ترکمنستان، روسیه، چین و ایران در این روز ها جداً مترصد تحولات و جریانات داخل افغانستان میباشد در ارکان قدرت و مراکز رهبری کشور به نحوی انفعال و رخوت سیاسی به مشاهده میرسد.
اعوجاج سیاست خارجی با هند و پاکستان:
مقارن مطالبه چهار چرخبال از هندوستان و برقراری تماس با دهلی در کابل به بهانه سالروز اقبال لاهوری دولتمردان افغانستان به سفارت پاکستان رفته در محفلی اشتراک میکنند که سفیر پاکستان هند را با استفاده از یک شعر اقبال لاهوری عجوزه هزار داماد میخواند و دولتمردان افغانستان با رضایت به آن سر می جنبانند.
با بسته شدن کاریدور مذاکره با طالبان از طریق پاکستان چین در حالی خواهان احیای مذاکرات طالبان با دولت افغانستان با نقش حمایتی پاکستان میشود که نواز شریف امر آغاز کار کاریدور کاشغر-گوادر را صادر کرده که با آغاز آن عملاً افغانستان شاهرگ حیاتی و اتوریته سیاسی خود را در منطقه از دست خواهد داد.
در همین حال رسانه ها گزارش میدهند که در گزارش تازه کانگرس امریکا آمده که: پاکستان از روابط نزدیک میان کابل و دهلی در هراس است و در این گزارش گفته شده که دولت پاکستان با فرستادن گروههای تروریستی در افغانستان مصروف جنگ نیابتی با هند میباشد. رسانه ها گزارش میدهند که در این گزارش آمده که دولت پاکستان پناهگاه های تروریستان را در خاک خود جا داده و از آن علیه منافع هند در افغانستان استفاده میکند.
انشعاب طالبان و جنگ طالب با داعش:
در حالیکه هنوز این سوال حل نشده که چگونه تحریکی که بخاطر اختلاف رهبری با خود در جنگ است و از عقب مورد حمله داعش قرار دارد در دوازده ولایت افغانستان میتواند جبهات جنگ با دولت را رهبری و اکمال نماید گزارشات وحشتناکی از اکمالات چرخبال های نظامی در خط جنگ طالبان در بغلان به گوش میرسد.
دلاور ایماق نماینده مردم بغلان در مجلس نمایندگان میگوید که عملاً دیده شده که چرخبال هایی که خط های طالبان را در شمال اکمال میکنند از کجا می آیند. موصوف گفت: چرخبال ها کارتن های مهمات و اعاشه را برای طالبان انداخته و فردایش مردم به چشم خود دیدند که طالبان آنرا با خودشان انتقال دادند.
انشعاب ملا رسول و ملا منصور افسانه اختلاف هفتگانه و هشتگانه را در اذهان تداعی میکند که به نوشته دگروال یوسف آی اس آی چگونه از جگر و دگر کردن آنان منفعت خود را کمایی کرد و با این حال جنگ طالب با طالب و طالب با داعش به مفهوم نقطه پایان این پروژه بوده طالبان در شکل دیروزی راهی جز پناه بردن به دولت افغانستان ندارند و با این حال یا باید با اهداف جدید پاکستان همنوا شوند و یا از صحنه برون گردند.
از نظر کارشناسان حتا مفکوره جابجایی طالبان در کندز، دندغوری و صفحات شمال توسط ستون پنجم نیز بخاطر نجات طالبان از سقوط طراحی شده بود که ناکام گردید.
چین:
دولت چین در تفاهمنامه یی تعهد کرده که علاوه بر آموزش نیروهای امنیتی افغانستان، وسایل و تجهیزات پیشرفته نظامی را نیز به اختیار دولت قرار دهد. در حالیکه چین روابط نزدیک با پاکستان دارد و از حمایت پاکستان از تلاشهای آنکشور در میانجیگری میان دولت افغانستان و طالبان اطمینان میدهد کارشناسان به این باور اند که با رد پیشنهاد میانجیگری پاکستان میان دولت افغانستان و طالبان از طرف دولت افغانستان این بار پاکستان میخواهد از گریبان چین سر برون نموده به اهداف خود در افغانستان برسد.
رقابت روسیه و امریکا در شمال افغانستان:
رهبران کرملین حتا در زمان حمله شوروی بر افغانستان نیز به مردم شان چنان فهمانده بودند که گویا در سرحدات جنوبی شوروی در افغانستان امریکا جابجا شده و آن جنگ بخاطر دفاع از سرحدات جنوبی آنکشور میباشد.
داودخان با اظهار نگرانی برژنیف مبنی بر دادن امتیاز پروژه های اقتصادی شمال افغانستان به غرب چنان در تنش لفظی تند با برژنیف قرار گرفت که حکومت خود را از دست داد. و اینک پوتین که در خط رهبران دوران جنگ سرد شوروی قرار گرفته با مانور های اتمی و حملات بر پایگاه های داعش در سوریه به نحوی قدرت خود را در شمال افغانستان به رخ هراس افگنانی که در ولایات شمالی جابجا شده اند میکشد.
سفیر روسیه در تازه ترین اظهاراتش از آمادگی مسکو برای مقابله با تروریزم در افغانستان خبر داده و گفته در صورتیکه حکومت وحدت ملی خواستار کمک نظامی روسیه در این کشور است زمینه این کمک ها باید مشخص شود. اما اشتون کارتر وزیر دفاع امریکا از سیاست خارجی روسیه که او آنرا خصمانه میخواند به شدت انتقاد میکند. کارتر میگوید: قدرت نمایی نظامی هسته ای روسیه بیش از هر چیز دیگر نگران کننده است، چرا که تعهد آنکشور به ثبات ستراتیژیک در جهان را زیر سوال میبرد.
به نظر میرسد ایالات متحده از رزمایش ها و مانور های نظامی چین و روسیه نگران است و با این حال از نزدیکی پاکستان با چین نیز شاید چندان رضایت نداشته باشد.
خطر عراقی شدن جنگ افغانستان:
با سر بریدن هفت تن از اسیران در زابل و گروگان گیری در خاک افغان و کشته شدن دو تن در ولسوالی زاری در کشندهِ به نظر میرسد جنگ افغانستان اشکال شدید و جدید قومی به خود گرفته مانند عراق بعد از صدام حسین در اشکال جنگ های قومی فرقه ای سیر خواهد نمود که ضعف مدیریت زمامداران در ارزیابی و پیشگیری و علاج واقعه قبل از وقوع حوادث شاید به فاجعه بیانجامد.
آمادگی امریکا و ناتو:
نماینده ملکی ناتو در افغانستان گفت وضعیت امنیتی اخیر به خصوص در تحولات و حوادث شمال حکومت و متحدین بین المللی افغانستان را وا میدارد تا برای حل مشکلات طور مشترک کار نمایند. اسماعیل اراماز گفت: سازمان ناتو در ماه آینده در بروکسل روی چگونگی و دوام مأموریت این سازمان در افغانستان بحث و گفتگو میکند.
اما اظهارات ایقاض کننده سخنگوی وزارت دفاع امریکا که گویا امریکا از این پس عملیات های ضد هراس افگنی را بر ضد طالبان انجام نمیدهد و در واقع طالبان را شریک خیلی مهم برای روند صلح حکومت افغانستان میداند و به گونه فعال آنان را آماج قرار نمیدهد هرچند توسط سفارت امریکا در کابل خطای لفظی خوانده شد، اما برای یکروز فضای سیاسی کشور را در شاک برده بود و هرگاه این اظهارات تصحیح نمیشد شاید انشعاب ها و انقطاب های اجباری در کشور صورت میگرفت، زیرا با این موضعگیری احتمالاً همه مخالفان طالبان مجبوراً به رقبای سیاست امریکا در منطقه بخاطر نگرانی از سرنوشت شان در فردا و مبادا می پیوستند.
فضای گیچ کننده داخلی:
با بر شمردن و ردیف کردن مواضع متضاد اطراف افغانستان و وقوع حوادثی چون سنگسار رخشانه در غور، زجرکش نمودن فرخنده در چندصد متری ارگ، خط بطلان کشیدن بر حکم محکمه در قضیه کابل بانک، عقد پروتوکل با زندانی ده ساله در احداث یک شهرک، گشایش دفتر حامد کرزی، اظهارات تند سپنتا به آدرس کسانیکه که از غرب برگشته اند در حالیکه خودش نیز از غرب برگشته و تا دیروز در صدر مجلس در کنارشان می نشست، انفعال زمامداران در مبارزه با طالبان و حتا تمایل به تعویض نام طالبان به داعش در رسانه ها و اختلاف نظر های عمیق، جدی و صریحی که از آوازه ها سر چوک پیرامون مسایل سرنوشت ساز کشور میان رهبران به گوش میرسد وضعیت تاریک و دورنمای مبهمی را در انظار عامه مجسم میکند که متأسفانه دولتمردان افغانستان اصلاً متوجه این حوادث نبوده به مسایل روزمره و پیش پا افتاده سرگرم میباشند و به عوض پاک نمودن اشک یتیمان کندز به استقبال حاجیان در میدان هوایی و به جای دلنوازی از خانواده های اسیران جاغوری به فاتحه خوانی افضل خان به پیشاور میروند که در حکم ریختن بنزین بالای آتش جنگ میباشد و باز گلایه مینمایند که کسانی شاید حکومت را سقوط بدهند
نظرات
ارسال یک نظر